چگونگی نحوه عملکرد کروز کنترل در خودرو و انواع آن؟ مزایا و معایب

شاید از خود سوال کنید که سیستم کروز کنترل خودرو چه کاربردی دارد و چگونه کار می‌کند؟ آپشن کروز کنترل این امکان را برای شما فراهم می‌کند تا در مسیرهای هموار برون شهری با سرعت ثابتی رانندگی کنید‌. سیستم کروز کنترل این کار را ضمن تنظیم میزان گشودگی دریچه هوای موتور خودرو انجام می‌دهد و در کاهش مصرف سوخت نقش دارد.

 

از مهم‌ترین انواع سیستم کروز کنترل در خودروهای مدرن امروزی می‌توان به نسخه‌های تطبیقی و ساده اشاره کرد که اساس کار تقریباً مشابهی دارند. سیستم کروز کنترل تطبیقی برخلاف نسخه ساده آن دارای قابلیت‌های هوشمندی مانند تخمین فاصله از موانع یا خودروهای جلویی، تغییر سرعت خودرو و… است. جهت استفاده از سیستم کروز کنترل باید با مزایا و معایب این آپشن هوشمند آشنا باشید و نکات ایمنی لازم را در نظر بگیرید. در ادامه با تیم کارشناسی یدک کیا همراه باشید تا شما را جهت استفاده از سیستم کروز کنترل راهنمایی کنیم.

کروز کنترل چیست؟

Cruise Control یکی از پیشرفته‌ترین سیستم‌های کنترل در خودروهای مدرن است که امکان رانندگی با سرعت ثابت را برای شما فراهم می‌کند‌. سیستم کروز کنترل میزان هوا و بنزین ورودی به محفظه سوخت را تنظیم می‌کند تا سرعت وسیله نقلیه در محدوده ثابتی تنظیم شود.

در صورت فعال بودن سیستم کروز کنترل خودرو دیگر نیازی نیست که راننده پدال گاز را به صورت مداوم فشار دهد و میزان استهلاک وسیله نقلیه به صورت قابل توجهی کاهش می‌یابد.

اهمیت روشن بودن سیستم کروز کنترل خودرو به هنگام رانندگی در مسیرهای صاف و طولانی مدت مشخص می‌‌شود. جهت فعال کردن سیستم کروز کنترل کافیست دکمه جانبی مربوط به این آپشن را فشار دهید؛ برای این کار می‌توانید دفترچه راهنمای خودروی خود را مطالعه کنید.

تاریخچه کروز کنترل

شاید برای شما نیز سوال باشد که اولین نمونه سیستم کروز کنترل در چه زمانی اختراع شد؟ جیمز وات نخستین فرد در تاریخ بود که اولین نسخه از سیستم هوشمند کروز کنترل را در قرن 17 میلادی ابداع کرد. این مهندس مشهور ضمن اختراع فناوری کروز کنترل توانست شرایطی را فراهم کند تا موتورهای بخار مسیرهای سربالایی و سرازیری را با سرعت ثابتی طی کنند.

پیشرفت اصلی سیستم کروز کنترل هوشمند امروزی مربوط به سال 1985 میلادی می‌شود که بر روی یک ماشین امپریال کرایسلر اجرا شد. در این خودرو تنظیم کننده مربوط به کروز کنترل بر روی داشبورد خودرو قرار داشت و به وسیله یک موتور الکتریکی میزان باز بودن دریچه‌ هوای را تنظیم می‌کرد. پیشرفت فناوری کروز کنترل همواره ادامه داشت تا این که نسخه کروز کنترل هوشمند تطبیق پذیر در سال 1990 میلادی توسط مهندسان ژاپنی ابداع شد.

کروز کنترل تطبیق پذیر در مقایسه با نسخه‌های قدیمی‌تر قابلیت‌های بیش‌تری داشت در صورت ترافیک سنگین راننده را آگاه می‌کرد. مهندسان شرکت بنز در سال 1999 میلادی کروز کنترل هوشمند با قابلیت ترمز اضطراری را اختراع کردند که امروزه در بسیاری از خودروهای لوکس وجود دارد.

نحوه عملکرد کروز کنترل

بسیاری از رانندگان با نحوه عملکرد سیستم کروز کنترل خودرو آشنا کافی را دارند و سوال می‌کنند که اساس کار این سیستم هوشمند چیست؟ سیستم کروز کنترل میزان باز بودن دریچه گاز و هوای موجود در محفظه سوخت را مدیریت می‌کند تا سرعت خودرو در محدوده ثابتی حفظ شود‌. این فرایند توسط کابل متصل به دریچه گاز انجام می‌شود که داده‌های لازم را از سیستم فرمان خودرو نیز دریافت می‌کند.

نسخه‌های جدیدتر کروز کنترل قابلیت‌های گوناگونی از جمله تخمین فاصله از خودروی جلویی، تشخیص ترافیک و… را دارند. بنابراین ضمن فعال کردن سیستم کروز کنترل می‌‌توانید رانندگی آرام‌تری را تجربه کنید و ایمنی خود و سایر سرنشینان را افزایش دهید.

انواع کروز کنترل

شاید از خود سوال کنید که سیستم کروز کنترل چه انواعی دارد‌؟ سیستم کروز کنترل نصب شده بر روی خودروهای سواری را می‌توان در دو نوع ساده و تطبیق پذیر دسته‌بندی کرد. کروز کنترل تطبیق پذیر نسبت به نمونه ساده آن قابلیت‌های بیش‌تری دارد و از باعث افزایش ایمنی سرنشینان می‌شود. در ادامه‌ هر یک از انواع کروز کنترل را بررسی‌ می‌کنیم:

1- کروز کنترل ساده

این نسخه‌ سیستم کروز کنترل در بسیاری از خودروهای  اقتصادی و میان رده نصب شده است‌ و عملکرد بسیار ساده‌ای دارد. ضمن فعال کردن کروز کنترل ساده میزان گشودگی دریچه گاز تنظیم می‌شود و خودروی شما با سرعت ثابتی حرکت خواهد کرد. این سیستم هوشمند اطلاعات مورد نیاز خود را از طریق کابل متصل به فرمان و دریچه گاز به دست می‌آورد.

کروز کنترل ساده وظیفه تعویض دنده را نیز برعهده دارد؛ این فرایند در خودروهای گیربکس دستی توسط راننده انجام می‌شود. از مهم‌ترین نقاط ضعف کروز کنترل ساده می‌توان به عدم تشخیص سرعت خودروهای جلویی، وجود موانع و… اشاره کرد که ایمنی سرنشینان را تهدید می‌کند.

2- کروز کنترل تطبیق پذیر

 این سیستم هوشمند جدیدترین نسل از کروز کنترل در خودروهای سواری است که نسبت به نسخه‌های قدیمی‌تر قابلیت‌های بیش‌تری دارد. کروز کنترل تطبیق پذیر در صورت نیاز می‌‌تواند سرعت ثابت خودرو را بدون دخالت راننده تغییر دهد.

این سیستم هوشمند فضای اطراف خودرو را با استفاده از انواع سنسور مورد بررسی قرار می‌دهد و داده‌های لازم را دریافت می‌کند. هنگامی که راننده جلویی سرعت خود را کاهش دهد یا این که به صورت اتفاقی مانعی در مسیر شما ایجاد شود، سیستم کروز کنترل تطبیق پذیر به راحتی این تغییرات را شناسایی می‌کند. استفاده از کروز کنترل تطبیق پذیر علاوه بر بهبود رفاه شما باعث حفظ امنیت و کاهش احتمال تصادف می‌شود.

مزایای استفاده از کروز کنترل

سیستم کروز کنترل یکی از مهم‌ترین آپشن‌های کمکی راننده خودرو است که استفاده از آن مزایای زیادی را به همراه دارد. کاهش میزان خستگی راننده جهت پیمایش مسیرهای طولانی یکی از مهم‌ترین مزایای سیستم کروز کنترل است که شما را از فشردن مداوم پدال گاز بی‌نیاز می‌کند. در این حالت بدون خستگی پاها می‌‌توانید با سرعت ثابتی حرکت کنید و از زیبایی‌های مسیر سفر خود لذت ببرید. سایر مزایای سیستم کروز کنترل هوشمند را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

• کاهش احتمال تصادف

سیستم کروز کنترل تطبیق پذیر ضمن دریافت اطلاعات مورد نیاز خود از سنسورهای گوناگون فاصله خودروی شما از خودروهای جلویی را حفظ می‌کند و در مواقع اضطراری باعث توقف فوری خودرو می‌شود. بنابراین اگر به فکر حفظ سلامتی سرنشینان و جلوگیری از بروز تصادف جاده‌ای هستید، باید از خودروی مجهز به سیستم را تهیه کنید.

• رانندگی در سرعت مجاز

شاید شما نیز از آن دسته رانندگانی هستید که در مسیرهای عریض بین شهری پدال گاز را تا جای ممکن فشار می‌دهید و با سرعت غیرمجاز رانندگی می‌کنید. فعال‌ سازی سیستم کروز کنترل هوشمند این امکان فراهم می‌کند تا با سرعت مجاز در محدوده ثابتی حرکت کنید و احتمال بروز تصادف را کاهش دهید.

• کاهش استهلاک و مصرف سوخت

هنگامی که کروز کنترل را فعال می‌کنید خودروی شما با سرعت ثابتی حرکت می‌کند و میزان فشار موجود بر روی اجزای موتور به صورت قابل توجهی کاهش خواهد یافت. همچنین در این حالت نیازی به تغییر مداوم سرعت خودرو نخواهد بود که این موضوع با کاهش مصرف سوخت همراه است.

• افزایش تمرکز حین رانندگی

خودروهای دنده اتوماتیک کارایی بسیار مناسبی با سیستم کروز کنترل تطبیق پذیر دارند‌؛ زیرا در این حالت دنده خودرو بدون دخالت راننده تعویض می‌شود. این موضوع میزان حواس پرتی راننده به منظور تعویض دنده را کاهش می‌دهد و با افزایش تمرکز فرد حین رانندگی همراه است‌.

معایب سیستم کروز کنترل

پس از آشنایی با مزایای سیستم کروز کنترل نوبت به بررسی معایب این سیستم هوشمند کمکی راننده می‌رسد؛ جهت حفظ ایمنی خود باید این معایب را در نظر داشته باشید. کاهش تمرکز حین رانندگی را می‌توان به عنوان مهم‌ترین عیب سیستم کروز کنترل معرفی کرد؛ زیرا دیگر نیازی به فشردن مداوم پدال گاز نخواهد بود. در این حالت به عنوان یک راننده تمرکز شما کاهش می‌یابد که با احتمال بروز تصادف همراه خواهد بود. سایر معایب سیستم کروز کنترل را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

• مشکل ساز در خودروهای دنده دستی

در خودروهای گیربکس دستی که به آپشن کروز کنترل مجهز هستند فرایند تعویض دنده به سادگی‌ خودروهای دنده اتوماتیک نخواهد بود. به عنوان راننده یک خودروی گیربکس معمولی باید دنده ماشین را به صورت دستی عوض کنید که این موضوع ضمن حرکت با سرعت ثابت خودرو مشکل ساز خواهد بود.

• محدودیت استفاده از مسیرهای نامناسب

سیستم کروز کنترل جهت رانندگی با سرعت ثابت در جاده‌های برون شهری خلوت طراحی‌ شده است و برای حرکت در مسیرهای لغزنده، پرپیچ و خم، آب‌وهوای نامناسب و… کاربرد ندارد. در غیر این صورت جهت تنظیم (افزایش یا کاهش) سرعت خودروی خود باید آپشن کروز کنترل را به صورت متناوب فعال و غیرفعال کنید‌.

• افرایش احتمال تصادف

آپشن کروز کنترل ساده قابلیت‌ تخمین فاصله از خودروهای جلویی را ندارد و نمی‌تواند سرعت خودرو را در مواقع اضطراری تنظیم کند. این موضوع هنگامی که با کاهش هوشیاری و دقت راننده همراه باشد باعث بروز تصادف جاده‌ای می‌شود.

• محدودیت سرعت

انواع کروز کنترل ساده و تطبیقی دارای محدودیت سرعت مشخصی هستند؛ به‌گونه‌ای که نمی‌توان سرعت ثابت خودرو را از محدوده‌ پایین‌تری تنظیم کرد. به عنوان نمونه بسیاری از خودروهای مدرن دارای کروز کنترل با محدودیت سرعت حداقل 40 الی 50 کیلومتر در ساعت هستند‌.

تفاوت بین کروز کنترل و کروز کنترل تطبیقی

شاید برای شما نیز سوال باشد که کروز کنترل تطبیق پذیر چه تفاوتی با کروز کنترل معمولی دارد؟ کروز کنترل تطبیق پذیر نسخه جدیدتر کروز کنترل معمولی است و به قابلیت‌های بیش‌تری تجهیز شده است. سیستم کروز کنترل معمولی باعث افزایش رفاه حال راننده می‌شود؛ در حالی که استفاده از کروز کنترل تطبیقی با بهبود ایمنی و رفاه شما همراه خواهد بود.

سیستم کروز کنترل تطبیقی با استفاده از انواع رادار و دوربین‌های پیشرفته اطلاعات مربوط به فضای اطراف خودرو را جمع‌آوری می‌کند تا فرآیند تنظیم سرعت ماشین را به صورت دقیق انجام دهد. با این وجود سیستم کروز کنترل معمولی به سنسورهای هوشمند مجهز نیست و قابلیت تغییر سرعت ثابت ماشین را ندارد.

کروز کنترل تطبیقی ضمن بررسی اطلاعات جمع‌آوری شده به وسیله رادارهای هوشمند خود می‌تواند با شرایط مسیر در حال حرکت هماهنگ شود. به گونه‌ای که سیستم کروز کنترل تطبیقی ضمن تغییر فاصله از خودروهای جلویی، رسیدن به پیچ، افرایش ترافیک جاده و… می‌تواند سرعت‌ خودرو را تنظیم کند. این در حالی است که سیستم کروز کنترل معمولی نمی‌تواند اطلاعات محیط را به صورت کامل بررسی کند و در تغییر سرعت ثابت خودرو ناتوان است.

نکات ایمنی در استفاده از کروز کنترل

کروز کنترل یکی از بهترین آپشن‌های کمکی راننده در خودروهای مدرن است؛ با این حال برای استفاده از این قابلیت پیشرفته باید به برخی نکات ایمنی توجه داشته باشید. ضمن در نظر گرفتن اصول ایمنی برای کار با سیستم کروز کنترل می‌‌توانید احتمال بروز تصادف را کاهش دهید. برای این کار باید نکات ایمنی زیر را رعایت کنید:

1. پیش از شروع کار با سیستم کروز کنترل بهتر است ابتدا دفترچه راهنمای خودروی خود را مطالعه کنید یا برای این منظور از یک فرد ماهر کمک بگیرید.
2. از فعال کردن آپشن کروز کنترل به هنگام رانندگی در مسیرهای لغزنده خودداری کنید؛ زیرا در این موقعیت تعادل پذیری خودرو کاهش می‌یابد و با احتمال بروز تصادف همراه خواهد بود.
3. جهت رانندگی در مسیرهای پرترافیک و شلوغ بهتر است کروز کنترل خودروی خود را خاموش کنید تا نیازی به فعال و غیرفعال کردن پی‌درپی این آپشن نداشته باشید.
4. کروز کنترل جهت رانندگی در مسیرهای ناهموار و پرپیچ و خم مناسب نیست؛ بنابراین از این آپشن تنها به هنگام حرکت در مسیرهای صاف و هموار استفاده کنید.
5. سیستم‌ کروز کنترل تنها به عنوان یک آپشن کمکی شناخته می‌شود و شما به عنوان یک راننده موظف هستید که با هوشیاری کافی کنترل‌ خودروی خود را دست داشته باشید.
6. اگر از سیستم کروز کنترل ساده استفاده می‌کنید باید مراقب فاصله خود از خودروهای جلویی باشید؛ زیرا این سیستم قابلیت تشخیص فاصله از موانع را ندارد.
7. در طی رانندگی همواره هوشیار باشید تا در صورت لزوم بتوانید پدال ترمز را فشار دهید و خودروی خود را متوقف کنید.

چگونه از کروز کنترل به درستی استفاده کنیم؟

شاید شما نیز با نحوه استفاده از سیستم کروز کنترل خودرو آشنایی کافی را نداشته باشید؛ جهت کار با این قابلیت هوشمند می‌‌توانید دفترچه راهنمای خودروی خود را مطالعه کنید. انواع خودروهای مدرن امروزی دارای کروز کنترل با سیستم‌های متنوع هستند که نحوه کار با هر یک از آن‌ها مشابه است. برای استفاده از سیستم کروز کنترل خودروی خود کافیست مراحل زیر را طی کنید:

1. ابتدا باید سرعت خود را تا حداقل میزان مشخصی (به عنوان نمونه 40 تا 50 کیلومتر در ساعت‌) افزایش دهید؛ در غیر این صورت سیستم کروز کنترل خودروی شما فعال نخواهد شد.
2. برای فعال شدن سیستم کروز کنترل خودرو دکمه ON/OFF مربوط به این آپشن که بر روی غربیلک فرمان قرار دارد‌ را یک بار فشار دهید.
3. جهت افزایش سرعت ثابت خودرو کافیست دکمه +RES را فشار دهید؛ ضمن هر بار فشردن این گزینه سرعت ماشین به اندازه یک کیلومتر در ساعت افزایش می‌یابد.
4. اگر قصد کاهش سرعت ثابت خودرو را دارید باید گزینه -SET را فشار دهید؛ یک بار فشردن این دکمه برابر با کاهش سرعت خودرو به اندازه یک کیلومتر در ساعت خواهد بود.
5. برای غیرفعال کردن آپشن کروز کنترل و کاهش ناگهانی سرعت خودرو باید دکمه CANCEL را فشار دهید یا پای خود را بر روی پدال ترمز فشار دهید.

سیستم کروز کنترل در خودروهای مدرن

کروز کنترل به یکی از کاربردی‌ترین آپشن‌های اولیه در خودروهای مدرن تبدیل شده است که ایمنی و رفاه سرنشینان را به صورت قابل توجهی افزایش می‌دهد. خودروهای مدرن با توجه به فاکتورهایی مانند برند تولید کننده، قیمت و… به یکی از انواع سیستم‌های کروزر کنترل‌ ساده یا تطبیق پذیر مجهز می‌شوند. امروز سیستم کروز کنترل به عنوان یک آپشن معمولی در خودروهای مدرن شناخته می‌شود؛ با این وجود اغلب خودروهای قدیمی فاقد این قابلیت کاربردی هستند.

آیا کروز کنترل مصرف سوخت را کاهش می‌دهد؟

استفاده از سیستم کروز کنترل در خودروهای مدرن باعث کاهش 10 الی 20 درصد مصرف سوخت می‌شود. هنگامی که آپشن کروز کنترل فعال است میزان گشودگی دریچه گاز خودرو در محدوده مشخصی تنظیم می‌شود تا هوای ورودی به محفظه سوخت ثابت بماند.

در این حالت تغییر سرعت متناوب خودرو کاهش می‌یابد و وسیله نقلیه با سرعت ثابتی حرکت می‌کند؛ این موضوع با صرفه‌جویی در مصرف سوخت همراه است. بنابراین اگر به فکر رانندگی ایمن به همراه صرفه‌جویی در مصرف سوخت هستید،  بهتر است آپشن کروز کنترل را به هنگام رانندگی در مسیرهای برون شهری فعال کنید.

تعمیر و نگهداری سیستم کروز کنترل

کروز کنترل یکی از آپشن‌های پرکاربرد خودرو است که به دلایل گوناگونی خراب می‌شود؛ اگر خودروی شما به این قابلیت مجهز است باید با این عوامل آشنا باشید. سوختن فیوز کنترل یکی از دلایل رایج خرابی‌ کروز کنترل است؛ زیرا در این حالت جریان برق سیستم کروز قطع می‌شود.

خرابی‌ سوییچ ترمز دیگر علت از کار افتادن سیستم کروز کنترل است؛ زیرا اطلاعات پدال ترمز از طریق این قطعه به کروز کنترل منتقل می‌شود. اگر کروز کنترل خودروی شما به صورت ناگهانی دچار خرابی شده است باید به آسیب‌دیدگی سنسورهای سرعت در بخش خروجی جعبه دنده شک کنید. از دیگر دلایلی که ممکن است در توقف عملکرد کروز کنترل نقش داشته باشند می‌توان به نشت موتور خلأ، آسیب‌دیدگی سیستم پیشرانه و… اشاره کرد.

جهت تعمیر سیستم کروز کنترل خودروی خود باید از یک کارشناس متخصص کمک بگیرید تا علت اصلی شناسایی شود. شاید از خود سوال کنید که هزینه تعمیر سیستم کروز کنترل چقدر است؟ برای پاسخ به این سوال باید به فاکتورهایی مانند مدل خودرو، نوع سیستم کروز کنترل، علت خرابی‌ اصلی و… اهمیت دهید‌.

آینده کروز کنترل و خودروهای خودران

شاید برای شما نیز سوال باشد که آینده سیستم کروز کنترل چگونه خواهد بود؟ کمپانی‌های بزرگ خودروسازی به دنبال توسعه سیستم کروز کنترل و طراحی‌ خودروهای خودران هستند. خودروهای خودران به آپشن‌ها و سنسورهای هوشمندی مجهز می‌شوند و قابلیت رانندگی خودکار بدون دخالت راننده را خواهند داشت.‌

در این حالت ضمن وارد کردن مشخصات لازم به سیستم عامل خودرو می‌توانید بدون هیچ‌گونه دخالتی به مقصد مورد نظرتان برسید. خودروهای خودران به فناوری هوشمند 5G مجهز هستند و می‌توانند اطلاعات لازم را از دوربین‌های ترافیک شهری دریافت کنند.

نتیجه‌گیری

سیستم کروز کنترل یکی از پرکاربردترین آپشن‌های کمکی راننده خودروهای امروزی است که جهت رانندگی با سرعت ثابت در مسیرهای هموار کاربرد دارد. ضمن فعال سازی کروز کنترل، خودروی شما با سرعت ثابتی حرکت می‌کند و به فشردن مداوم پدال گاز نیازی نخواهد بود. خودروهای مدرن امروزی مجهز به یکی از انواع سیستم کروز کنترل ساده یا تطبیقی هستند که نسخه تطبیقی نسبت به نوع ساده قابلیت‌‌های بیش‌تری دارد.

از مهم‌ترین قابلیت‌های سیستم کروز کنترل تطبیق پذیر می‌‌توان به تخمین فاصله از خودروی جلویی، تشخیص وضعیت ترافیک و… اشاره کرد. فعال بودن سیستم کروز کنترل جهت رانندگی در مسیرهای لغزنده، ناهموار، پرپیچ و خم و… کاربرد ندارد. آینده سیستم کروز کنترل در خودروهای مدرن بسیار هوشمند خواهد بود و به سمت طراحی‌ خودروهای خودران در حرکت است.

سوالات متداول

• کروز کنترل خودرو چه کاربردی دارد؟

این آپشن جهت رانندگی با سرعت ثابت در مسیرهای برون شهری کاربرد دارد و راننده را از فشردن مداوم پدال گاز آسوده می‌کند.

• سیستم کروز کنترل خودرو شامل چه انواعی است؟

خودروهای مدرن امروزی دارای یکی از انواع سیستم کروز کنترل تطبیق پذیر یا ساده هستند.

• کروز کنترل تطبیق پذیر بهتر است یا کروز کنترل ساده؟

سیستم کروز کنترل‌ تطبیق پذیر قابلیت‌های بیش‌تری از جمله تخمین فاصله تا مانع، کاهش یا افزایش سرعت خودرو و… را دارد.

• آیا استفاده از سیستم کروز کنترل در کاهش مصرف سوخت نفش دارد؟

فعال سازی این آپشن میزان هوای موجود در محفظه سوخت را تنظیم می‌کند و باعث کاهش 10 تا 20 درصدی مصرف سوخت می‌شود.

• آینده کروز کنترل در خودروهای مدرن چگونه خواهد بود؟

در آینده نه چندان دور سیستم کروز کنترل جای خود را به خودروهای خودران هوشمند می‌دهد که مسیر مورد نظر را بدون دخالت راننده طی می‌کنند.